Wanneer de verdeling van verantwoordelijkheden in multidisciplinaire projecten onduidelijk is, dan kunnen projectteams in lastige situaties terechtkomen. Onduidelijkheden, onjuistheden en onvolkomenheden komen dan te vaak aan het licht.

Miscommunicatie vóór de bouw blijft nog één van de grootste uitdagingen in het bestrijden van bouwfouten en de daaruit voortvloeiende faalkosten. Veelal wordt er in infrastructuur gewerkt met een werkmethodiek die bekend staat als Systems Engineering (of kortweg SE).

Het gebruik van procesmatig werken en de toepassing van “shared models” (zoals een gezamenlijk risicoinventarisatie, eisen-, functie-, en objectenboom) zijn belangrijk kenmerken van deze methodiek; Volgens de theorie wordt met de toepassing van SE ruis voorkomen, omdat keuzes al vroegtijdig in het ontwerpproces duidelijker worden, de communicatie gemakkelijker gaat en teamwerken wordt gestimuleerd.

De praktijk leert echter dat Systems Engineering vaak wordt ervaren als een bundeling van bureaucratische activiteiten, die vooral haaks staan op kosteneffectiviteit en punctualiteit. Systems Engineering lijkt zich vooral te richten op het vastleggen van weinig toevoegende data in excellijsten met eindeloos veel kolommen en het visualiseren van boomstructuren zonder doel. SE lijkt eerder output, dan outcome gericht. Geen wonder (wat mij betreft) dat men zich dan afvraagt wat nu precies die toegevoegd waarde van SE moet zijn?

Tijdens het afronden van de opleiding Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft, heb ik mij gespecialiseerd in de richting “Cognitive Systems Engineering”. De onderdelen binnen dit vakgebied waar ik altijd met veel genoegen over heb gelezen zijn “Situation Modelling“,  “Situation Awareness“  en “Shared Mental Models“.  Aan deze onderdelen gaat ten grondslag dat ieder mens een eigen cognitief model heeft om informatie te verwerken. Dankbare modellen die ik graag toepas in mijn werkzaamheden als Systems Engineer, en vaak met succes.